Endüstri 4.0’ın Yönetim Bilişim Sistemleri ile Arasındaki İlişki
Endüstri 4.0 Nedir?
Endüstri 4.0, terim olarak dördüncü sanayi devrimi anlamına gelmektedir. Modüler yapılı akıllı fabrikalarda, fiziksel işlemleri siber-fiziksel sistemler ile izleyerek nesnelerin birbirleriyle ve insanlarla iletişime geçmesini ve bu sayede merkezi olmayan kararların verilmesini hedeflemektedir. Endüstri 4.0’ın amacı insandan arındırılmış bir fabrika değil, daha çok bilgi teknolojileri kabiliyetlerinin kullanımıyla insan odaklı, bütün paydaşlara katma değeri yüksek organizasyonu oluşturmaktır. Aynı zamanda bu yapı akıllı fabrika sisteminin oluşmasında büyük rol oynar. Bu devrim, üretim ortamında her bir verinin toplanmasına ve iyi bir şekilde izlenip analiz edilmesine olanak sağlayacağı için daha verimli iş modellerini ortaya çıkaracaktır.
Endüstri 4.0’ın Amacı
Endüstri 4.0, Bilişim Teknolojileri ile Endüstriyi bir araya getirmeyi amaçlıyor. Ana hedeflerinden biri “Yeni Nesil Yazılım ve Donanım” yani bugünün klasik donanımlarından farklı olarak düşük maliyetli, az yer kaplayan, az ısı üreten ancak bir o kadar da yüksek güvenilirlikte çalışan donanımlar ve bu donanımları çalıştıracak yazılım sistemlerinin kaynak ve bellek kullanımı açısından tutumlu olmasıdır. Eğer Endüstri 4.0 stratejisi gerçekleşirse üretim süresi, maliyetler ve üretim için ihtiyaç duyulan enerji miktarı azalacak, üretim miktarı ve kalitesi artacaktır.
Yönetim Bilişim Sistemleri
Yönetim Bilişim Sistemi (Management information system – MIS) terimi, sonundaki sözcüğü tekil olarak kullanıldığında, hareket işlem kayıtlarını oluşturan verileri özetleyerek yönetim raporları üreten , bir bilgisayar tabanlı bilişim sistemi anlamına gelmektedir. Yönetim Bilişim Sistemleri, insan, teknoloji, sistem teorisi ve bilgi yönetimi alanlarını bir araya getiren akademik bir alandır. Yöneticilerin karar vermesini kolaylaştırmak için, değişik yerlerdeki bilgilerin toparlanarak, bütün halinde sunmak, Yönetim Bilişim Sistemleri'nin en önemli görevlerinden biridir. Bilgi günümüz toplumlarında stratejik bir kaynak haline gelmiştir. Bu açıdan düşündüğümüzde bilginin yönetilmesi gerekmektedir. Bu amaç doğrultusunda yönetim bilişim sistemleri; bilginin sürekli üretilmesi, yenilenmesi ve yayılmasında anlamında çalışmalar yapmaktadır. Yönetim Bilişim Sistemleri bu noktada teknolojiyi bir araç değil bir sonuç olarak kullanmaktadır.
Özellikleri
- YBS, üst yönetimin planlama amaçlarına da katkıda bulunur.
- Genellikle raporlaştırmaya dönük ve kontrol odaklıdır.
- Karar verme sürecine geçmişteki ve mevcut veriler yardımıyla katkıda bulunur.
- YBS’nin esnekliği düşüktür, kısmen esnektir ve organizasyonun bilgi ihtiyaçlarındaki değişmeye adapte edilebilir.
- YBS daha çok örgüt odaklıdır. İhtiyaç duyulan bilgi genellikle sabittir ve bilinmektedir. Uzun bir analiz ve tasarım sürecini gerektirmektedir.
- Bütünleşik bir veri tabanı kullanır ve veri / kayıt işleme fonksiyonlarını destekler.
- Yöneticilerin bilgiye kolay ve zamanında erişimini sağlar.
- YBS, sadece yetkili şahısların erişimine imkân veren sistem güvenliği sağlar.
- YBS, genellikle yapısal kararların desteklenmesine yöneliktir.
- Öncelikle çevresel ya da dış olaylara değil, büyük ölçüde firma içi olaylara odaklanır.
Endüstri 4.0’ın Yönetim Bilişim Sistemleri ile Arasındaki İlişki
Endüstri 4.0 ve Yönetim Bilişim Sistemleri kendi konu başlıklarında detaylı anlatılarak birbirleri ile olan ilişkisi gözlemlenebilmektedir. Tarihsel gelişimde teknolojinin, sanayinin, iletişimin ilerlemesi Yönetim Bilişim Sistemlerinde kullanılan sistemlerin de paralel bir şekilde ilerleyip Endüstri 4.0’ın getirdiği yeniliklere ihtiyaç duyduğu anlaşılmaktadır.
Endüstri 4.0 süreci; özünde insan gücüne gereksinim duymayan, kendi başına otonom olarak faaliyette bulunan makineleri ve üretim sistemlerine odaklanmaktadır. Özellikle, teknoloji alanında kaydedilen gelişmelerle birlikte, otomatik tanımlama sistemleri, uzaktan algılama modülleri ve akıllı uygulamalar sayesinde verilerin otonom olarak transfer edilmesi ve bilimselleştirilmesi mümkün hale gelmiş, bu tür uygulamalar neticesinde üretim süreçleri akıllı ve kendi kendine yürütülebilir sistemler haline gelmiştir.
Yönetim Bilişim Sistemleri bilgisayar tabanlı bilgi sistemi olarak bilinen hatta bilgi ve karar sistemi diye tanımlanan akıllı sistemlerin kullanıldığı raporlama ihtiyacını gidermek adına oluşturulduğu bilişim sistemidir. Endüstri 4.0’ın kazanımları sayesinde Yönetim Bilişim Sistemleri işlevselliğini korumaktadır.
Yönetim Bilişim Sistemleri işletme ve bilişim sistemleri içerisinde bulunduran ve sürekli gelişen disiplinler arası bir alandır. Çağımızın gerekliliklerinden özellikle İnternet ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler işletme yönetiminde fazlasıyla ihtiyaç duyulmaktadır. Endüstri 4.0’ın içinde barındırdığı; bulut bilişim, arttırılmış gerçeklik, nesnelerin interneti, entegre sistemler, akıllı fabrikalar, otonom robotlar, simülasyon vb. bileşenleri YBS’nin işletmelerdeki önemini kalıcı kılmaktadır. Endüstri 4.0’ın Stratejik Bilişim Sistemlerinden sonra hayatımıza giren Üst Yönetim Bilişim Sistemlerinin akıllı ortamlarda kullanılmasına destek verdiği düşünülebilir. Yani Endüstri 4.0’ın geliştirdiği her bir yenilik sayesinde Yönetim Bilişim Sistemlerinin kullanışlı oluşunu kolay hale dönüştürmüştür.
Yönetim Bilişim Sistemleri iş dünyası ile teknolojinin birleştiği noktada; bilişim sistemlerinin geliştirilmesi ve yönetilmesi konularında uzmanlaştırması için Endüstri 4.0’ın sıkı takipçisi olması gerekmektedir. İşletme ve bilişim ile ilgili teknik donanıma akıllı sistemler ile bu iki sistemin entegrasyonu sağlanmaktadır.